اشتباهات رایج (1)

یکی از عادات رایج ما این است که در هرمساله و موضوعی، استنادی به آیه ای از قرآن یا حدیثی از معصوم یا بیت و مصراعی بیاوریم. گاهی این استنادات بسیار به جا و شیرین است و برای تفهیم مطلب بسیار کمک میکند.

اما یکی از مسایل بسیار رایج  استفاده های اشتباه از این آیات و روایات است.

به عنوان مثال بارها شنیده ایم که وقتی قدرت خداوند بر سایر قدرتها پیروز میشود و مثلا در جبهه جنگ نیروهای اسلام با وجود کمبود نیرو و ادوات بر نیروهای دشمن پیروز می شوند به این آیه استناد می شود که "یدالله فوق ایدیهم" (آیه 10 سوره فتح). یا مثلا در جایی که دیگران هرچه خدعه به کار می برند نمیتوانند حق و حقیقت را از بین ببرند به این آیه  اشاره میشود.

اما این برداشت از آیه برداشت ناصحیحی است. این آیه در رابطه با پیمانی است که برخی مومنین با پیامبر اسلام بستند. در عرب (وحتی سایر بلاد) رسم است که موقع پیمان بستن، با یکدیگر دست میدهند یا دستهایشان را روی هم میگذارند. اینجا هم خداوند میفرماید آنهایی که با پیامبر پیمان می بندند، گویی با خدا پیمان  می بندند و دست خدا نیز روی دست آنان است. لذا برداشت رایج از ایه علیرغم اینکه مفهوم درستی دارد، اما ربطی به محتوای ایه ندارد.

*إِنَّ ٱلَّذِینَ یُبَایِعُونَکَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ ٱللَّهَ یَدُ ٱللَّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ